BlogKredyt frankowy a bankowy tytuł egzekucyjny

2 czerwca, 2021

Kredyt frankowy a bankowy tytuł egzekucyjny – tym razem postanowiłam przeanalizować tę zależność, ponieważ dość często zgłaszają się do nas Klienci z takim problemem. Kredyt frankowy, bankowy tytuł egzekucyjny i tocząca się egzekucja to niestety nagminne połączenie.  

Czytaj więcej o bankowym tytule egzekucyjnym: Skuteczna obrona przed egzekucją z BTE.

Zacznijmy od początku… Znaczny wzrost kursu franka szwajcarskiego spowodował, że niektórzy kredytobiorcy nie byli w stanie uiszczać regularnie bądź całkowicie rat kapitałowo – odsetkowych. Powstanie zadłużenia spowodowało wypowiedzenie umowy kredytu przez bank. W jakim celu bank wypowiadał umowę? Po to, by jak najszybciej wszcząć postępowanie egzekucyjne przeciwko takiemu kredytobiorcy. 

Kredyt frankowy i bankowy tytuł egzekucyjny – podstawa wszczęcia egzekucji?

Do 1 sierpnia 2016 roku podstawą wszczęcia egzekucji przeciwko kredytobiorcy był zazwyczaj Bankowy Tytuł Egzekucyjny, dalej: BTE. Co istotne, BTE mogły wystawiać tylko banki. Ta instytucja, uznana za niezgoda z Konstytucją pozwalała bankom szybko i skutecznie egzekwować należności z tytułu niespłaconych rat kredytowych. Bank wystawiał BTE na podstawie ksiąg rachunkowych banku, a następnie występował do sądu o nadanie klauzuli wykonalności. Takie postępowanie toczyło się bez udziału Frankowicza. Sąd badał wystawiony przez bank BTE jedynie pod względem formalnym. To oznacza, że sąd sprawdzał, czy wystawiony przez bank BTE zawierał wszelkie elementy przewidziane w przepisach prawa bankowego. Sąd nie badał natomiast umowy kredytowej ani poprawności wyliczeń banku odnośnie do zadłużenia kredytobiorcy. Jeśli wystawiony przez bank BTE spełniał wszystkie wymogi prawa bankowego, wówczas sąd niemalże automatycznie nadawał klauzulę wykonalności. Co to oznaczało dla kredytobiorcy? A to, że wystawiony przez bank BTE po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności był podstawą wszczęcia egzekucji. O wszczęciu egzekucji przez bank kredytobiorca dowiadywał się od komornika. Najczęściej po zajęciu przez komornika rachunku bankowego bądź z otrzymanego zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.

Jak się skutecznie bronić przy bankowym tytule egzekucyjnym?

Jedyną dostępną formą obrony Frankowiczów przed egzekucją z BTE jest powództwo przeciwegzekucyjne. Problem jest, jeśli sprawa egzekucyjna jest na zaawansowanym etapie i niemalże na dniach grozi nam licytacja nieruchomości. Co wtedy? Wówczas, jeszcze przed wytoczeniem powództwa należy złożyć do sądu wniosek o udzielenie przez sąd zabezpieczenia zamierzonego postępowania poprzez zawieszenie egzekucji. Taki wniosek może zostać wniesiony także wraz z pozwem, bądź na dalszym etapie postępowania sądowego. Jeżeli sąd udzieli zabezpieczenia i zawiesi postępowanie egzekucyjne wówczas egzekucja zostaje wstrzymana. Komornik nie może wówczas prowadzić w stosunku do kredytobiorcy żadnych czynności zmierzających do wyegzekwowania długu. Brzmi optymistycznie, prawda? Co ważne udzielone przez sąd zabezpieczanie chroni kredytobiorcę aż do prawomocnego zakończenia postępowania przed sądem. Zatem kredytobiorca w takim wypadku może spokojnie i bezpiecznie podjąć walkę z bankiem.

Sąd udzielając zabezpieczenia, wyznacza 2-tygodniowy termin na wniesienie powództwa. Jeśli go nie dotrzymasz, zabezpieczenie upadnie.

Udzielnie zabezpieczenia obwarowane jest konkretnymi wymogami wynikającymi z przepisów postępowania cywilnego.  Prawnik prowadzący Twoją sprawę z pewnością objaśni  Ci, jakie są to przesłanki.

Ile kosztuje sprawa sądowa?

Wniesienie powództwa przeciwegzekucyjnego (opozycyjnego) w sprawie frankowej wymaga uiszczenia opłaty sądowej w kwocie 1 000,00 zł. Jest jednak przepis, który mówi, że sąd może zwolnić stronę od ponoszenia kosztów sądowych. W tym celu należy już w pozwie zawrzeć taki wniosek, uzasadniając to trudną sytuacją finansową. Wraz z wnioskiem zwolnienie od opłaty od pozwu należy złożyć wypełniony formularz oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Wzór oświadczenia dostępny jest na stronie https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym.

Jeśli reprezentuje nas profesjonalny pełnomocnik, należy wnieść także opłatę skarbową od pełnomocnictwa. Opłata ta wynosi 17,00 zł i jest wymagana na etapie składania pozwu.

Jeśli natomiast chodzi o opłatę od wniosku o udzielnie zabezpieczenia wnoszonego przed wszczęciem postępowania, to obecnie wynosi ona 250,00 zł. Również i w tym wypadku można wnosić o zwolnienie przez sąd z obowiązku jej uiszczania. Uiszczona opłata od wniosku o udzielenie zabezpieczenia zostanie zaliczana na poczet opłaty od pozwu. To oznacza, że wnosząc pozew, uiszczamy różnicę pomiędzy wysokością opłaty od pozwu a wysokością opłaty od wniosku o udzielnie zabezpieczenia. Różnica ta wynosi kwotę 750,00 zł.

Jakie zarzuty podnosić?

Podstawowym zarzutem, który umożliwi uwolnienie się od postępowania egzekucyjnego raz na zawsze, jest argumentacja dotycząca nieważności umowy. O wadach prawnych kredytów denominowanych oraz indeksowanych pisaliśmy w artykule https://bccadwokaci.pl/o-co-chodzi-z-kredytami-frankowymi/.

Argumentacja w powództwie opozycyjnym sprowadza się do wykazania, iż nasza umowa frankowa jest sprzeczna z prawem. Jakim? Przede wszystkim z przepisami prawa bankowego. Pamiętać należy, że sądy coraz częściej dochodzą do wniosku, że umowy frankowe są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Kolejnymi argumentem jest to, że umowa zawiera niedozwolone (abuzywne) postanowienia, które należy wyeliminować z umowy. To w konsekwencji powinno prowadzić do upadku umowy, ewentualnie do jej „odfrankwowienia.”

Jak widzisz, argumentacja ta jest zatem tożsama z argumentacją Frankowiczów we wszczynanych przez w sporach. Ponadto, obok zarzutów dotyczących umowy mogą też – na gruncie konkretnej sprawy – zaistnieć inne podstawy. Jako przykład wskażę nieprawidłowe wypowiedzenie umowy kredytowej czy brak spełniania wymogu ustawowego przez wystawiony przez bank BTE.

Jakie są możliwości rozstrzygnięcia?

Jeśli sąd dojdzie do przekonania, że umowa jest nieważna bądź zawiera niedozwolone postanowienia umowne, wówczas pozbawi BTE klauzuli wykonalności. Skutkiem takiego rozstrzygnięcia będzie umorzenie postępowania egzekucyjnego oraz wykreślenie hipoteki.

Kredyt frankowy nieważny i co dalej z BTE?

W mojej ocenie, jeżeli sąd w uzasadnieniu wyroku wskaże, że umowa jest nieważna, wówczas należy rozważyć dwa scenariusze.

Pierwszy to taki, w którym kwota wypłaconego przez bank kapitału przekracza kwotę uiszczoną przez kredytobiorcę na rzecz banku w wykonaniu umowy. Na kwotę tę składają się raty kapitałowo – odsetkowe oraz wszystkie inne koszty związane z umową i prowadzoną przeciwko kredytobiorcy egzekucją. W takiej sytuacji bank może zażądać zwrotu różnicy pomiędzy kwotą kredytu wpłaconą przez bank a kwotą wpłaconą przez kredytobiorcę. W przypadku odmowy przez kredytobiorcę dobrowolnego spełniania świadczenia banku, ten może pozwać kredytobiorcę o zapłatę tej różnicy. Kredytobiorca może w trakcie takiego postępowania podnosić wszelkie zarzuty przeciwko bankowi, w tym zarzut przedawnienia.

Drugi to sytuacja, gdy kwota wpłacona przez kredytobiorcę na rzecz banku będzie wyższa aniżeli kwota otrzymana. Wówczas to kredytobiorca może wystąpić do banku o zwrot tej różnicy. W przypadku odmowy ze strony banku kredytobiorcy przysługuje roszczenie o zapłatę, co będzie wiązało się z koniecznością wytoczenia takiego powództwa.

Co, jeśli sąd dojdzie do wniosku, że umowa zawiera niedozwolone postanowienia umowne, i po ich wyeliminowaniu może obowiązywać? Wówczas powinno dojść do tzw. „odfrankowienia umowy”.

„Odfrankowienie” oznacza, że umowa jest ważna, ale bez elementu walutowego. Wówczas od kwoty wypłaconego kredytu (w złotych nie we frankach szwajcarskich) należy naliczać oprocentowanie. Oprocentowanie wskazane w umowie nie powinno ulec zmianie. Stanowi ono stałą marżę banku oraz stawkę Libor. W tym wypadku powinno dojść na nowo do ustalenia salda kredytu na dzień wypowiedzenia umowy. Jeżeli kredytobiorca na dzień wypowiedzenia umowy przez bank miał nadpłatę, sąd tak jak w przypadku nieważności umowy pozbawia BTE klauzuli wykonalności. A jeśli zadłużenie kredytobiorcy w oparciu o tak ustalone saldo było niższe, aniżeli bank wskazał w BTE? Wówczas sąd pozbawia BTE klauzuli wykonalności w części. Jednakże w praktyce takie sytuacje zdarzają się bardzo, bardzo rzadko.

Kredyt frankowy a tocząca się egzekucja – co mogę zrobić?

Toczące się postępowanie egzekucyjne nie stoi na przeszkodzie Frankowiczom zakwestionowania umowy frankowej.  Ponadto, niejednokrotnie jest to jedyna, a zarazem skuteczna szansa na uniknięcie licytacji naszej nieruchomości.

Sądy w większości przypadków w sprawach kredytów frankowych pozbawiają BTE klauzuli wykonalności. Ponadto, gdy prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, to niemalże regułą jest, że takie postępowanie zostaje zawieszone do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Pamiętaj, że powództwo egzekucyjne można wnieść, dopóki postępowanie egzekucyjne jest w toku. Jeśli komornik zakończył już postępowanie i wyegzekwował należności, to nie ma możliwości wniesienia powództwa, o którym mowa powyżej.

kredyt frankowy a bankowy tytuł egzekucyjny

 

Katarzyna Cimek, adwokat od spraw bankowych

zajmująca się na codzień podważaniem w sądach kredytów indeksowanych i denominowanych 

 

 

https://bccadwokaci.pl/wp-content/uploads/2021/08/logo-footer.png
Wygrywamy spory z bankami
ul. 1 Maja 47, 20-410 Lublin

Śledź nas:

https://bccadwokaci.pl/wp-content/uploads/2021/09/bcc-wupad.png

Zapraszamy na nasz blog. Jest to miejsce dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji majątkowej. Miejsce, w którym osoba zadłużona być może znajdzie nadzieję wyjścia z trudnej sytuacji jaką jest nadmierne zadłużenie.